De roadmap naar de trail­er van de toekomst.

Stas uit Waregem is een fabrikant van innovatieve opleggers. Hun specialisatie is het ontwerpen van trailers, meer bepaald kippers en zelflossers voornamelijk bestemd voor de agro-, bouw-, en recyclagesector. Gilles Desmet, product director, blikt vooruit naar de logistiek van de toekomst. “In 2050 hebben we een nieuw logistiek ecosysteem met geautomatiseerd langeafstandsverkeer en urban elektrische vans en drones om pakjes te leveren.”

Wanneer rijden we autonoom op onze wegen?

“Ik schat binnen 15 à 25 jaar. In Amerika kan een Tesla al autonoom rijden. De technologie is er dus zeker klaar voor maar ik vrees dat het probleem aan de gebruikerszijde zit. In Europa zijn we nog niet klaar om iemand slapend achter zijn stuur op onze wegen te zien. Ook naar regelgeving en verzekeringen is het nog complexe materie.”

Op welke brandstof rijden we dan?

“Waterstof of elektrificatie. Het ecosysteem zal bepalen wat het zal worden. Als iedereen overschakelt naar elektrische wagens, kan ons elektriciteitsnetwerk dat onmogelijk aan. Waterstof kan je verdelen via de bestaande gasnetwerken. Maar keerzijde van de medaille is dan weer de hoge energiekost om waterstof op te wekken en op te slaan. Beide energievormen hebben hun voor- en nadelen. Ik vermoed dat het een combinatie zal worden waarbij we een bepaald type energiebron zullen kiezen afhankelijk van korte of lange afstand.”

Momenteel zijn er veel problemen met het leveren van producten en grondstoffen . Hoe lossen we dit op?

“Ik geloof sterk in de connectiviteit van de volledige supply chain en het productieproces. Als ik een boek bestel bij bol.com, weet ik tot op het uur wanneer het geleverd zal worden. Maar wanneer we drie trucks met aluminium of andere materialen ter waarde van een paar miljoen euro bestellen, krijgen we geen exacte leveringsdatum. De kans bestaat dat we een paar weken moeten wachten. Onze leveranciers schuiven de schuld door naar hun leveranciers enzovoort. Dat is hallucinant. Er zou veel meer transparantie in de hele keten moeten zijn zodat je bij een vertraging weet waar het probleem zit en vooral hoe je hierop kan anticiperen.”

Wat zijn naast een meer efficiënte productieketen de grootste maatschappelijke en economische uitdagingen volgens u?

“De evolutie van samenwerking tussen mens en machine de komende jaren. Geschikte profielen versterken met digitale inzichten om efficiënter te werken. Daarnaast kregen we de voorbije jaren met onder meer covid en de energiecrisis periodes met veel disruptie voorgeschoteld. Het was belangrijk om hiermee te leren omgaan. Als organisatie anticiperen we hierop door ons te organiseren op een flexibele manier. Werkbaar werk en een goede work-life balance is steeds belangrijker. Iedereen zijn balans ligt anders en dat is ok. Als laatste uitdaging denk ik aan het halen van de Green Deal doelstellingen van 2030 en 2050. Onze sector zal zeker moeten veranderen om meer duurzaam te worden.”

Stilstaan is achteruitgaan. Tegenwoordig investeren veel bedrijven in industrie 4.0-toepassingen. Een goede evolutie?

“We maken het soms zelfs graag complex. Iedereen moet meedoen aan AI, machine learningen big data of je bent niet goed bezig. Dit zijn soms buzzwords die we iets te veel gebruiken om te imponeren. Je moet vooral weten wat je met deze innovaties wil doen. Machine learning bijvoorbeeld is niets anders dan statistiek. Je genereert zelf inzichten om daarna iets beter te doen. Dus je moet op voorhand weten welke data je wil vergaren en wat je ermee wilt doen. Data vergaren om data te vergaren is nutteloos. Hetzelfde geldt voor artificial intelligence. Voor veel bedrijven zijn er ongetwijfeld andere stappen waar ze meer efficiëntie uit kunnen halen. Het is belangrijk om een digitale roadmap te maken, en stap voor stap te groeien naar het groter doel.”

Hoe maken jullie bij Stas de juiste keuze tussen alle industrie 4.0-innovaties?

“We halen de juiste inzichten uit ons product en eigen processen en proberen gericht vragen op te lossen. Hoe verbeteren we het prestatievermogen van onze machines? Hoe kunnen we bepaalde bottlenecks oplossen? Te vaak gebeuren er investeringen in nieuwe machines zonder een doordachte analyse van het proces. Innovatie moet de doorlooptijd van het productieproces of het traject van productontwikkeling optimaliseren. Met innovatie zetten we ook in op proof of concepts. Bijvoorbeeld met smart watches geconnecteerd aan onze machines. De operator die meerdere machines bedient, krijgt melding op zijn digitale horloge wanneer een probleem opduikt. Door de specifieke foutcode kan hij snel en efficiënt reageren. Dit werken we momenteel uit met onze partner Squadron.”

Maar time is money, vroeg of laat moet de juiste keuze gemaakt worden?

“We leven in een VUCA-wereld (volatility, uncertainty, complexity en ambiguity, nvdr). De regelgeving wijzigt supersnel, omgevingen veranderen en de noden voor de klant wisselen als de bliksem. Daarom is het belangrijk om de time to market zo kort mogelijk te houden. We hebben geen tijd meer om een nieuwe trailer een aantal jaren te laten rondrijden als ultieme test. Nu zetten we simulaties en testbanken in om de realiteit te benaderen. Om deze theoretische modellen zo waarheidsgetrouw en betrouwbaar te maken, is het verzamelen van nauwkeurige data cruciaal.”

Wordt het belang van innovatie onderschat?

"Return on invest (ROI) is natuurlijk belangrijk. Persoonlijk spreek ik vaak over RONI, the risk of non – investment. Het risico om niet te investeren in je product of productie is veel groter. Sommige firma’s onderschatten misschien het belang. Bij STAS testen we veel zaken uit maar we houden ook rekening met de return on invest. Als het niet werkt, ok. Maar we hebben het tenminste geprobeerd. Als je iets niet probeert en het blijkt een succes bij de concurrentie, heb je een veel groter probleem."

Innovatie is dus onontbeerlijk. Hoe zien de trailers er van de toekomst uit?

“In een eerste fase rond 2030 zal het langeafstandsverkeer autonoom worden. Elektrische trucks rijden op onze wegen met een trailer. De aerodynamica verandert wel. Maar om bulkmateriaal te transporteren heb je een bepaald volume nodig. Ik zie niet direct drones met zakjes asfalt rondvliegen om wegenwerken uit te voeren. Er verschijnen meer transferhubs waar verschillende trailers geswitcht worden. E-fuel langeafstandstrucks wisselen met regionale trucks op diesel. De vaste combo van truck en oplegger zal verdwijnen. Trailers zullen meer als containers behandeld worden. Regionaal stadverkeer zal nog eventjes blijven zoals het nu is want daar is het verkeer complex en druk.

In 2050 gaan we nog een stap verder en krijgen we een nieuw logistiek ecosysteem. Voor langeafstandsvervoer denk ik in de richting van platooning: kleine konvooien van vrachtwagens die geautomatiseerd elektrisch of op waterstof rijden, aangestuurd door één chauffeur. Dit is ook een gedeeltelijke oplossing voor het chauffeurstekort. Urban transport zal elektrisch verlopen met kleine vans of zelfs drones. Zeg maar bol.comgewijs. Bij lange afstand ligt de focus op lage kost en efficiëntie, in stadscentra op snelheid en flexibiliteit.”

Wat zijn de ambities van uw bedrijf tegen 2050?

Wij proberen nu om de trailer van de toekomst te bouwen die onafhankelijk van elk type truck ingezet kan worden. We zullen groene, energieneutrale trailers op de markt zetten met de laagste kost voor de totale levensduurcyclus. Als je ons vergelijkt met de autosector, kan je ons vergelijken met Audi of BMW. We hebben hogere kwaliteit en we gaan langer mee maar we hebben logischerwijze een duurder prijskaartje bij aankoop. In Europa staan we in de top tien, met onze zelflosser zelfs in de top drie. We willen deze positie op lange termijn behouden, vanuit marktzijde nieuwe trends in kaart brengen en ons productieproces zo kwalitatief mogelijk houden.”